Aby odnieść sukces w wyborach, trzeba najpierw postawić na dobrze przemyślaną kampanię wyborczą. Dziś spoty telewizyjne, kampanie w internecie, billboardy i autokarowe objazdy po Polsce. Kiedyś po prostu plakaty i ulotki.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu 1930 roku. Plakaty wyborcze BBWR-u, a na nich ciekawy wiersz:
"Gdy ci kto góry złota za głos obiecuje,
Bacz, by cię zamiast zysków, nie spotkała strata.
Spójrz, co z tych obiecanek zostawili inni,
A co zrobił marszałek rządząc cztery lata".
Teraz mało kto sili się na poezję. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1928 roku. Warszawski gazeciarz w akcji przedwyborczej. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Partnerem projektu jest Narodowe Archiwum Cyfrowe. ZOBACZ >>> |
Kamienicznicy i paskarze, czyli przedwojenne ulotki wyborcze. Ostre! [ZDJĘCIA] >>
W czasie kampanii ulicami wielu miast jeżdżą samochody z głośnikami, z których płyną apele, żeby głosować na kandydata X. To nie wynalazek naszych czasów. Oto "agitacyjna ciężarówki" z dwudziestolecia międzywojennego.
[Zdjęcie 1] Wybory do Rady Miejskiej w Warszawie w 1927 roku. Samochód agitacyjny na warszawskiej ulicy w dniu wyborów. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Agitacja przedwyborcza BBWR-u na ulicach Warszawy w dniu wyborów do Sejmu. Agitatorzy objeżdżający miasto na samochodach ciężarowych. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Na tych zdjęciach widać, jaka była największa wada prowadzenia kampanii za pomocą ulotek - po wyborach chodniki tonęły w makulaturze.
[Zdjęcie 1] Wybory do Rady Miejskiej w Warszawie w 1938 roku. Rozrzucanie ulotek propagandowych. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjecie 2] Wybory do Rady Miejskiej w Warszawie w 1938 roku. Rozrzucone ulotki propagandowe na warszawskiej ulicy. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Dzień wyborów wymaga wielu dni przygotowań. Trzeba skompletować członków komisji wyborczych, przygotować urny do głosowania, wydrukować karty i dopilnować, by lokal został otwarty bez opóźnień.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Przygotowanie wyborów do Sejmu w Warszawie. Zdjęcie przedstawia komisję wyborcza na Warszawę podczas pracy. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] 1930. Praca komisji obejmowała również dokładne zapieczętowanie urn wyborczych. Jak widać, korzystano z tradycyjnego lakowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
W końcu nadchodzi ten długo oczekiwany dzień i Polacy ruszają do urn, by wybrać przyszłych posłów. Nie ma znaczenia, czy głosowano w dużych miastach, czy małych wioskach - kolejki były wszędzie. Komisja musiała uwijać się jak w ukropie, żeby zniecierpliwionym obywatelom nie przyszło do głowy rezygnować.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Mieszkańcy jednej z podwarszawskiej wsi w drodze na głosowanie . [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1938 roku w Warszawie. Mieszkańcy Warszawy przed biurem obwodu wyborczego na dziedzińcu Politechniki. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
A skoro o komisjach mowa. Być może dziś wyglądają nieco inaczej niż kiedyś, bo przecież 80 lat to szmat czasu, ale wiele rzeczy pozostało takich samych. Komisja przede wszystkim czuwa nad przebiegiem głosowania, wydaje karty, a później zlicza oddane głosy.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Członkowie komisji wyborczej w Bronowicach. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory parlamentarne w 1969 roku. Urodziwa członkini komisji wyborczej wydaje karty do głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Urny były, są i prawdopodobnie jeszcze długo będą nieodłącznym elementem wyborów. Dziś duże i szczelnie zapieczętowane, kilkadziesiąt lat temu często nie były aż tak okazałe.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Wicewojewoda krakowski Piotr Małaszyński podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Jak widać nawet kanka na mleko świetnie spełniała funkcję urny. Na zdjęciu widzimy mieszkańców Bronowic podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Dla niektórych dzień wyborów niczym nie różni się od zwykłego dnia. Jednak dla większości Polaków to wciąż podniosłe wydarzenie, stąd potrzeba, żeby ładnie wyglądać.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Mieszkańcy Borka Fałęckiego koło Krakowa podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] 1969. Magdalena Gardowska z dumą pokazuje dowód osobisty. Kobieta będzie po raz pierwszy głosowała. W tle widać siedzibę Obwodowych Komisji Wyborczych nr 260 i 261. Zdjęcie z Archiwum Fotograficznego Grażyny Rutowskiej [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Gdyby zapytać Polaków, dlaczego głosują, pewnie większość zaczęłaby mówić o obywatelskim obowiązku. Hasło wyświechtane, ale... prawdziwe. I w przeszłości, i dziś do urn maszerują wszyscy, którzy chcą mieć wpływ na swoje państwo. Ponadto zapewne każdy z nas pamięta moment, kiedy rodzice pozwolili nam wrzucić głos do urny.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] 1935. Wybory do Sejmu w Warszawie. Weteranka Powstania Styczniowego Maria Fabianowska podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] 1969. Wybory do sejmu. Młody obywatel wrzuca głos do urny. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Głosują nie tylko "szarzy" obywatele. Przy urnach można spotkać gwiazdy, ale to politycy najchętniej robią sobie w momencie wrzucania głosu zdjęcia.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1938 roku w Warszawie. Marszałek Polski Edward Rydz-Śmigły podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1930 roku w Warszawie. Prezydent Warszawy Zygmunt Słomiński podczas głosowania w lokalu komisji wyborczej przy ulicy Nowowiejskiej. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Nawet ci, którzy życie poświęcili służbie Bogu, nie zaniedbywali obywatelskiego obowiązku. Brawo!
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Siostry zakonne z Łagiewnik podczas głosowania. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1930 roku w Warszawie. Metropolita Kościoła Prawosławnego w Polsce Dionizy Waledyński podczas głosowania w lokalu komisji wyborczej przy ulicy Namiestnikowskiej. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Praca komisji wyborczej nie kończy się w momencie zamknięcia drzwi. Wtedy rozpoczyna się długi, mozolny i pracochłonny proces liczenia głosów. Przecież nikomu nie zależy, by coś poszło źle.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1928 roku. Obliczanie wyników wyborów do sejmu w okręgowej komisji wyborczej w Warszawie. [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Wybory do Sejmu w 1930 roku. Okręgowa Komisja Wyborcza w warszawskim magistracie przy pracy nad obliczaniem głosów. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Jakże moglibyśmy o nich zapomnieć. Dziś dziennikarze przede wszystkim komentują kampanię i wybory w telewizji, prasie i internecie. Kiedyś media nie dysponowały tyloma środkami przekazu, ale i tak były w samym sercu wydarzeń.
fot. www.nac.gov.pl
[Zdjęcie 1] Wybory do Sejmu w 1930 roku w Warszawie. Grupa dziennikarzy urzędujących w dniu wyborów w klubie sprawozdawców parlamentarnych. Widoczny m.in. Władysław Bazylewski (pierwszy z lewej). [zdjęcie w zbiorach NAC]
[Zdjęcie 2] Bufet dla dziennikarzy w jednym z lokali wyborczych. [zdjęcie w zbiorach NAC]
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ależ one piękne! Zobacz polskie miss z lat 30. [ZDJĘCIA] >>
"Młode, sprawne sprzedawczynie" - Tak ścigały się ekspedientki w PRL-u [ZDJĘCIA]