Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

O Norwegii sprzed 100 lat w szkołach raczej zbyt wiele nie słyszymy. Ale za to możemy dzisiaj zobaczyć, jak wyglądała - na kolorowych fotochromach ze zbiorów amerykańskiej Biblioteki Kongresu.
Svolvaer, Lofoten Svolvaer, Lofoten Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Norwegia to obecnie jeden z najbogatszych krajów na świecie, ale kojarzy się nam wszystkim z Wikingami, piękną przyrodą i fiordami. Podobno to właśnie tam jest ich najwięcej na świecie, w dodatku najpiękniejszych i przy tym wszystkim najłatwiej dostępnych.

Droga do godnego pozazdroszczenia wzrostu gospodarczego zaczęła się mniej więcej w XIX wieku. Wtedy też powstała tam pierwsza linia kolejowa, linie telegraficzne czy pierwsze fabryki włókiennicze. To był czas wielu zmian, dlatego tym bardziej warto zobaczyć, jak u progu nowej ery ten kraj prezentował się na kolorowych widokówkach, które obecnie możemy podziwiać w cyfrowych zbiorach amerykańskiej Biblioteki Kongresu.

Na zdjęciu: Svolvaer, Lofoty

The Seven Sisters, Geiranger Fjord The Seven Sisters, Geiranger Fjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tak naprawdę te piękne widokówki z Norwegii to obrazy wykonane w technice fotochromów. Pojawiła się ona zanim robienie kolorowych zdjęć stało się tak powszechne jak dzisiaj. Przez krótki czas cieszyły się ogromną popularnością, niemniej szybko wyszły z użytku.

Na zdjęciu: to 15-kilometrowej długości fiord Geiranger, leżący w malowniczej Krainie Siedmiu Sióstr. Został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ponoć najlepiej oglądać go z pokładu promu - to gwarantuje też świetny widok na okalające go wodospady.

Vaagakallen, Kabelvaag Vaagakallen, Kabelvaag Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Fotochromy to czarno-białe zdjęcia, ''kolorowane'' dodatkowym nadrukiem w wybranej palecie barw. Barwniki nanoszono na kamienie litograficzne, na których robiono kolejne odbitki, co w efekcie trochę przypominało obraz. Czasem trzeba było użyć nawet 15 takich kamieni, żeby zrobić jedną odbitkę. Metodę tę wymyślił Szwajcar Hans Jakob Schmid w 1880 roku.

Na zdjęciu: Miasteczko Kabelvaag na dalekiej północy. Ludzie zamieszkiwali w tej okolicy już w okresie kamienia łupanego.

Kjenndalsbreen, Nordfjord Kjenndalsbreen, Nordfjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Jednakże już po I wojnie światowej technika wytwarzania fotochromów stała się zbyt pracochłonna i mało opłacalna w porównaniu z pierwszymi prawdziwymi kolorowymi zdjęciami. Powoli zaczęła więc wychodzić z użytku.

Na zdjęciu: Lodowiec Kjenndalen leży przy dolinie o tej samej nazwie i 15 minut spacerem od lodowca Jostedalsbreen. Można też tam podziwiać jezioro Lovatnet. Administracyjnie należy do krainy Nordfjord w północnej części kraju.

Geiranger Fjord Geiranger Fjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Fiord Geiranger nazywany jest królem fiordów. Leży na tzw. Złotym Szlaku, łączącym go z Drogą Trolli. Niedaleko niego leżą lodowiec Briksdalsbreen oraz przepiękne secesyjne miasto Alesund. Fiord otaczają najbardziej strome góry w zachodniej części wybrzeża Norwegii. Spływają z niego liczne wodospady, z czego najbardziej znane to wodospad Siedmiu Sióstr, Zalotnik oraz Ślubny Welon. Wpisano go również na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Nordlandsbat, Nordland Nordlandsbat, Nordland Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

A to nordlandsbat na wodach przylegających do krainy Nordland, czyli tradycyjna norweska łódź rybacka używana od stuleci przez mieszkańców regionów Nordland, Troms i Finnmark. Swoją nazwę wzięła właśnie od tego pierwszego miejsca, gdzie ma szczególnie bogatą tradycję. Jest zbudowana bardzo podobnie jak stare statki Wikingów.

Bergen Bergen Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tak wyglądało pod koniec XIX wieku Bergen, leżące u styku Morza Północnego i Norweskiego. Jest drugim co do wielkości miastem w Norwegii, znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Często mówi się o nim jako o bramie do fiordów. Zostało założone już około 1069-1070 roku naszej ery.

Smeerenburg, Spitzbergen Smeerenburg, Spitzbergen Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To dawna osada Smeerenburg na wyspie Amsterdam. Leży w północno-zachodniej części Spitsbergenu. Jeszcze w XVII wieku była ośrodkiem polowań na wieloryby, ale od 1973 roku jej ruiny weszły w skład parku narodowego.

Fish market, Bergen Fish market, Bergen Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tak wyglądał rynek rybny w Bergen ponad 100 lat temu.

Hardanger girl Hardanger girl Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

A to dziewczyna w stroju ludowym z rejonu Hardanger, dzisiaj słynącym z charakterystycznego rękodzieła koronki i wyszywanych wzorów.

The 'Nancy Grey' with a whale at Skaaro The 'Nancy Grey' with a whale at Skaaro Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Kuter ''Nancy Grey'' holuje ciało wieloryba w okolicy wyspy Skjoroya.

Grotto in Suphellebrae, Sognefjord Grotto in Suphellebrae, Sognefjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To grota lodowa w Supphellebreen na fiordzie Sogne. To najniżej położony fiord w Norwegii.

Gols Church, with Hovenstuen and Staburet, Christiania Gols Church, with Hovenstuen and Staburet, Christiania Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To kościół Gols w mieście Christiania. Obok stoją budynki zwane Hovenstuen i Staburet. Do dziś nie zmieniło się tam wiele - możecie to zobaczyć na zdjęciach mieszczących się pod tym linkiem.

Raftsund, Lofoten, Digermulen Raftsund, Lofoten, Digermulen Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To widok na miejscowość Digermulen na archipelagu Lofotów. Leży ona przy cieśninie Raftsund na Morzu Norweskim. Znana jest ze swoich zapierających dech w piersiach widoków.

Kongen og Dronningen, Bispen Kongen og Dronningen, Bispen Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tutaj widzimy szczególnie popularny wśród turystów masyw górski. Szczyt Bispen ma 1462 m wysokości. Jego nazwa po polsku znaczy tyle, co ''Biskup''. Z kolei Kongen, czyli ''Król'', ma 1614 m. Na północ od ''Króla'' jest też szczyt zwany Dronninga, czyli ''Królowa''. Wznoszą się nad słynną Drogą Trolli i doliną Isterdalen.

On the road to Stalheim On the road to Stalheim Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tak wyglądała niegdyś droga prowadząca do Stalheim.

Panorama from St. Hanshaugen, Christiania Panorama from St. Hanshaugen, Christiania Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To panorama Christianii (jak dawniej nazywano stolicę Norwegii) zrobiona ze wzgórza Świętego Jana w Oslo.

A Lapp family A Lapp family Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Lapońska rodzina przed tradycyjnym namiotem.

Hofsfossen with Honefoss, Ringerike Hofsfossen with Honefoss, Ringerike Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Wodospad Hofsfossen i widok na miasto Honefoss w gminie Ringerike.

Naroydalen and Stalheim Hotel Naroydalen and Stalheim Hotel Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Dolina Naroydalen i Stalheim Hotel.

Tvinde Waterfall and hotel Tvinde Waterfall and hotel Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Wodospad Tvinde i hotel, w którym widoki na pewno zachwycały gości.

Aalesund Aalesund Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Tak wyglądało miasto portowe Alesund. Znajduje się na zachodnim wybrzeżu Norwegii.

Odda, Hardanger Fjord Odda, Hardanger Fjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To fiord Hardanger i miasto Odda, słynne wśród turystów z pięknych widoków.

Folgefond Glacier, Hardanger Fjord Folgefond Glacier, Hardanger Fjord Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

Ludzie na lodowcu Folgefond. W oddali rysuje się fiord Hardanger.

The midnight sun at Bell Sound The midnight sun at Bell Sound Fot. Biblioteka Kongresu | Library of Congress

Jak Norwegia wyglądała 100 lat temu? To prawdziwa potęga natury - coś pięknego!

To noc polarna nad cieśniną Bellsund po wschodniej stronie Spitsbergenu. Tak świeciło słońce o północy.

Galicja Galicja Fot. Zdjęcie z kolekcji Wolfganga Wiggersa

Zobacz też: A jak prezentowała się polska Galicja, zanim została częścią Ukrainy? W 1920 roku wyglądało to tak

Historyczne fotografie mają w sobie coś magicznego. Tak wyglądał fragment Polski prawie 100 lat temu. Fotografie powstały około 1920 roku na terenie Galicji, która wtedy była częścią Polski. Dziś te rejony należą do Ukrainy.

Więcej o: