Obrady Okrągłego Stołu. Czego dotyczyły? Kto w nich uczestniczył?

Dziś obchodzimy 30. rocznicę rozpoczęcia negocjacji przy Okrągłym Stole. Jakie znaczenie miało to wydarzenie? Kto w nim uczestniczył? Jaki był wynik rozmów między ówczesnymi władzami, a opozycją?

Obrady Okrągłego Stołu uznawane są za jedno z najważniejszych wydarzeń historii najnowszej w Polsce. To od negocjacji między ówczesną władzą, a opozycją rozpoczęły się zmiany ustrojowe w naszym kraju.

Obrady Okrągłego Stołu. Kto brał w nich udział? Jakie kwestia omawiano?

Obrady Okrągłego Stołu zaczęły się 6 lutego 1989 roku, a skończyły 4 kwietnia tego samego roku. Głównymi stronami w negocjacjach byli z jednej strony przedstawiciele władz Polskiej Republiki Ludowej, a z drugiej przedstawiciele demokratycznej opozycji. W obradach Okrągłego Stołu brała także udział reprezentacja Kościoła katolickiego oraz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Rozmowy odbywały się w kilku miejscach, ale rozpoczęły się i zakończyły w siedzibie Urzędu Rady Ministrów PRL w Pałacu Namiestnikowskim, który znamy dziś jako Pałac Prezydencki, który stoi na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

W inauguracyjnym posiedzeniu Okrągłego Stołu 6 lutego 1989 roku wzięło udział 54 reprezentantów strony rządowej i opozycyjno-solidarnościowej. Wśród przedstawicieli władz PRL-u znaleźli się m.in. Czesław Kiszczak, Aleksander Kwaśniewski oraz Leszek Miller, opozycję reprezentowały z kolei takie osoby jak Lech Wałęsa, Jacek Kuroń, Władysław Frasyniuk czy Adam Michnik. Obserwatorami kościelnymi byli ks. Bronisław Dembowski, ks. bp Janusz Narzyński oraz ks. Alojzy Orszulik

Podczas pierwszych obrad Okrągłego Stołu powołano trzy zespoły negocjacyjne: ds. gospodarki i polityki społecznej, ds. reform politycznych oraz ds. pluralizmu związkowego. Ogółem miały miejsce dwa spotkania plenarne (na rozpoczęcie i zakończenie obrad) oraz ok. 97 posiedzeń poszczególnych zespołów. 

Porozumienie Okrągłego Stołu - najważniejsze postanowienia

Po kilku miesiącach prac udało się opracować porozumienie pomiędzy opozycją, a władzami PRL-u. Najważniejszymi postanowieniami Okrągłego Stołu były:

  • utworzenie Senatu z liczbą 100 senatorów
  • kwotowe wybory do Sejmu - 65% miejsc w Sejmie miało być zagwarantowane dla PZPR, ZSL i SD oraz prokomunistycznych organizacji katolików
  • zwiększenie roli Sejmu jako naczelnego organu państwa
  • zmiana prawa o stowarzyszeniach, która umożliwiła m.in. rejestrację NSZZ „Solidarność”
  • większe kompetencje Trybunału Konstytucyjnego oraz Rzecznika Praw Obywatelskich
  • dostęp opozycji do mediów

To dzięki porozumieniu Okrągłego Stołu w Polsce odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory, system komunistyczny zaczął upadać i rozpoczęły się przemiany polityczne w Polsce, a następnie w całym bloku wschodnim. 

Więcej o: