Nie tylko człowiek - słoń
Historia Johna Merricka z filmu "Człowiek słoń" Davida Lyncha nawiązywała do prawdziwego życiorysu z czasów wiktoriańskiej Anglii. Joseph Merrick (1862-1890), bo tak nazywał się w rzeczywistości, był człowiekiem o nietypowo zniekształconym ciele i twarzy, czego nie potrafiono wówczas zdiagnozować. Upokarzany i wyśmiewany w rodzinnym Leicesterze, rozpoczął występy w cyrku objazdowym. Okazuje się jednak, że nie tylko on był zmuszony do takiego sposobu utrzymywania się z powodu własnej choroby. W podobnej sytuacji znalazła się żyjąca niemal w tym samym czasie Mary Ann Bevan.
Joseph Merrick Wikimedia Commons
Akromegalia. Przekleństwo Mary Ann
Mniej więcej do 32 roku życia losy Mary Ann układały się całkiem normalnie. Urodzona w 1874 r. kobieta zdobyła wykształcenie pielęgniarskie i założyła rodzinę. W 1903 r. poślubiła Thomasa Bevana, z którym miała czwórkę dzieci. Mary Ann uchodziła za atrakcyjną kobietę, jednak niedługo po ślubie zaczęła cierpieć na pierwsze objawy choroby, którą stosunkowo niedługo wcześniej wyodrębniono i opisano - akromegalii. Niestety, jej życie przypadło na stosunkowo krótki czas pomiędzy wyodrębnieniem choroby a pierwszymi przypadkami jej skutecznego leczenia.
Społeczny ostracyzm
Jak objawiała się choroba w przypadku Mary Ann Bevan? Kobieta w ciągu kilku lat bardzo zmieniła się fizycznie. Akromegalia jest chorobą powodowaną tym, że nadwiernie wydzielana jest somatotropina, czyli hormon wzrostu. Mary Ann w bolesny sposób doświadczyła jej objawów - m. in. nienaturalnym powiększeniem stóp, rąk, nosa czy zdecydowanym pogrubieniem rysów twarzy.
Na początku XX w. budziło to nie tylko zdziwienie, ale wręcz odrazę czy stawało się powodem do kpin. Tych nie szczędzili jej zarówno koledzy z pracy, jak i pacjenci. Mary Ann straciła więc z powodu swojego wyglądu pracę.
Śmierć męża
Niestety, nie był to koniec nieszczęść w życiu ciężko dotkniętej przez akromegalię Angielki. W 1914 r. zmarł jej mąż Thomas. To Mary Ann, która właśnie straciła z powodu swojej choroby pracę, musiała wykarmić czwórkę swoich dzieci. Oczywiście jej perspektywy na znalezienie nowej pracy były niezbyt dobre.
"Najbrzydsza kobieta świata" i praca w cyrku
Chociaż może dzisiaj dziwić pomysł, żeby wziąć udział w plebiscycie na "Najbrzydszą kobietę świata", to dla Mary Ann Bevan była to być może ostatnia szansa na to, żeby utrzymać swoje dzieci. Kobieta nie tylko wzięła udział w rywalizacji, ale też wygrała ją wraz z nagrodą 50 funtów, która pozwoliła jej na chwilę poradzić sobie z wykarmieniem rodziny. W tym miejscu w życiu Mary Ann pojawia się cyrk - podobnie jak miało to miejsce w przypadku wspominanego Josepha Merricka. Dzisiaj coraz więcej krajów decyduje się na to, by zaprzestać wykorzystywania zwierząt ku uciesze publiczności, jednak niespełna sto lat temu w podobnie okrutny sposób traktowano nawet ludzi. Niestety, czasem była to dla dotkniętych kalectwem osób jedyna szansa na utrzymanie. Bevan występowała m.in. w Nowym Jorku i Paryżu, gdzie obok niej jako "żywa atrakcja" pokazywały się np. bliźnięta syjamskie. Dożyła wieku 59 lat.
Zobacz też: Szymborska zapytana, czy chciałaby mieć znowu 20 lat, odpowiedziała: "nigdy!"
