O jadowitości ryjówek aksamitnych dowiedli trzej Polacy: dr Krzysztof Kowalski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz dr Paweł Marciniak i prof. Leszek Rychlik z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Opisali ją w swoim artykule na stronie Zoological Letters. W przeprowadzonym przez nich badaniu ważna jest też jadowitość północnej ryjówki krótkoogoniastej Blarina brevicauda i euroazjatyckiej ryjówki wodnej Neomys fodiens.
Ryjówka aksamitna - jedno z jadowitych zwierząt w Polsce
Czytamy tam, że produkcja jadu u ryjówek aksamitnych odbywa się w gruczołach ślinowych. Wykorzystywany jest do obezwładniania ofiar. Jadowitość ryjówki aksamitnej potwierdzono w badaniu hemolitycznego działania jej śliny w erytrocytach żaby wodnej (Pelophylax sp).
"Toksyny zawarte w jadzie ryjówki zidentyfikowaliśmy za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej sprzężonej z tandemową spektrometrią mas" - czytamy we wstępie badania. Wyniki są jednoznaczne: ślina ryjówki wywołuje silną hemolizę, czyli przedwczesny i nieprawidłowy proces rozpadu czerwonych krwinek. Do tego w jadzie ryjówki aksamitnej "stwierdzono obecność pięciu toksyn: proenkefaliny, peptydazy związanej z kallikreiną 1, beta-defensyny, ADAM i lizozymu C. PLA2 i ADAM".
)
Malutki drapieżnik. Ryjówka aksamitna poluje na zwierzęta większe od niej
W ciągu doby ryjówka aksamitna potrafi zjeść ilość pokarmu równą jej wagi. Zaś karmiące samice potrafią spożyć nawet dwukrotność swojej wagi. Odstęp między posiłkami trwa nie dłużej niż godzinę. Nie wpadają też w stan snu zimowego. Ryjówki aksamitne są aktywne całą dobę, a ich życie trwa od 14 miesięcy do półtora roku.
Więcej treści znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl.
Długość ciała ryjówki wynosi od 4 do 8 centymetrów, z czego długość ogona to ok. 60 proc. długości. Kolor sierści jest brunatny. Masa ciała plasuje się od czterech do 17 gramów (górna granica osiągana jest jedynie przez naprawdę duże osobniki). Choć jest zwierzątkiem bardzo drobnym, to uznaje się go za drapieżnika. Zjada drobne bezkręgowce - głównie owady, dżdżownice, ślimaki, wije, małe płazy, młode gniazdowe ssaki i padlinę. Do codziennego życia korzysta z nor i tuneli innych gryzoni. Tworzy gniazda pod ziemią. Ryjówka aksamitna jest objęta ochroną częściową.
Sorex araneus należy do ryjówkowatych. W Polsce żyją jeszcze trzy gatunki: malutka, górska i średnia. Do tego dwa gatunki rzęsorków (rzeczny i mniejszy) i dwa gatunki zębiełków (karliczek i białawy). Na portalu crazynauka.pl czytamy, że rzęsorek rzeczek i rzęsorek mniejszy były - przed dołączeniem do tego grona ryjówki aksamitnej - jedynymi w Polsce jadowitymi ssakami. W rozmowie z tym samym portalem dr Kowalski przekazał, że został w przeszłości ugryziony zarówno przez ryjówkę, jak i rzęsorka. O ile w pierwszym przypadku niczego nie odczuł, w drugim "przez jakiś czas utrzymywało się odrętwienie palca".
)
