Największy gryzoń świata
Największy gryzoń świata to kapibara wielka. Jest zwierzęciem roślinożernym, wodno-lądowym. Zamieszkuje tereny Ameryki Południowej. Jej ciało ma od 100 do 130 centymetrów długości, a waga wynosi od 35 do 65 kilogramów. Przeciętnie waży około 50 kilogramów, przy czym samce są nieco mniejsze od samic. Rekordzistką była samica z okolic São Paulo, która ważyła aż 91 kilogramów. Największego samca natomiast zważono w Urugwaju, ważył 73,5 kilograma. Ciało kapibary pokryte jest szczecinowatą sierścią o cienkich brązowych włosach. Gryzonie te świetnie pływają, co ułatwia im łącząca ich palce błona pławna. Tym, co odróżnia kapibary od innych gryzoni, są gruczoły potowe na skórze zwierzęcia.
Fot. Tomasz Pietrzyk / Agencja Wyborcza.pl
Kapibara żyje na otwartej przestrzeni, poranki spędza na odpoczynku w wodzie, w zacienionym miejscu. Gdy temperatura jest najwyższa, gryzoń lubi tarzać się w błocie lub taplać na płyciźnie. Żerowanie rozpoczyna późnym popołudniem. Trwa ono do nocy, gdyż kapibara pasie się powoli, starannie wybierając pożywienie. Żywi się roślinami z zaledwie kilku rodzin, dodatkowo dietę wzbogaca nasionami, owocami i korą. Jest zwierzęciem stadnym, żyje w grupach od jednej pary do kilkudziesięciu osobników obojga płci wraz z ich potomstwem. Liczebność stada jest zwykle mniejsza w porze deszczowej. Samotniczy tryb życia wśród kapibar zdarza się niezwykle rzadko, prowadzą go wyłącznie samce. Naturalni wrogowie kapibary to harpie, anakondy, piranie, pumy, oceloty i, przede wszystkim, kajmany. Gryzonie te często też stają się ofiarami jaguarów. Choć w Polsce nie jest to prawnie zabronione, kapibara nie nadaje się zanadto na zwierzę domowe. Trudno byłoby jej zapewnić optymalne warunki do bytowania oraz odpowiednie towarzystwo. Chcąc obejrzeć kapibarę wielką z bliska najlepiej udać się do ogrodu zoologicznego.
Największe gryzonie na świecie
Największe gryzonie na świecie, spośród współcześnie żyjących, to kapibary wielkie. Paleontolodzy wskazują jedynie dwa gatunki gryzoni, które były większe od kapibary wielkiej. Oba dawno już wymarły. Pierwszy z nich to Josephoartigasia monesi, gryzoń przypominający dzisiejszego hipopotama, który w okresie od 4 do 2 milionów lat temu żył na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Prawdopodobnie był to brodzący w wodzie roślinożerca, o długości ciała około trzech metrów, wysokości około półtora metra i wadze około jednej tony. Był to przodek dzisiejszych pakaran, dysponujący niezwykle długimi siekaczami. Z rodziny pakaranowatych pochodził również drugi wymarły gryzoń, Phoberomys pattersoni. Żył w delcie Orinoko blisko 8 milionów lat temu. Jego głowa wraz z tułowiem mierzyła trzy metry długości, dodatkowo ogon osiągał półtora metra długości. Masa ciała tego gryzonia szacowana jest na 700 kg. Przy tych wymarłych gryzoniach kapibara wielka ze swoimi 65 kilogramami masy wydaje się bardzo mała.
Josephoartigasia monesi Autorstwa Andrés Rinderknecht & Ernesto Blanco; Illustration: Gustavo Lecuona - El autor me envió esta imágen por mail. El mail de confirmación fue enviado., CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3420311
Jak się nazywa największy gryzoń świata?
Choć odpowiedź na pytanie o to, jak się nazywa największy gryzoń świata, wydaje się prosta, to warto sprawdzić, czy wszędzie nazywany jest on tak samo. Nazwa kapibara, a dokładniej capybara, pochodzi z języka guarani, jednego z dwóch oficjalnych języków Paragwaju, od słów oznaczających "trawa" i "właściwy do", co przetłumaczyć można mniej więcej jako "zjadacz trawy". W Paragwaju capybara nazywana bywa również capiguara lub carpincho. W Kolumbii, zależnie od regionu, gryzoń ten określany jest mianem capybara, capibara, dia-baj, tanacoa, sancho, pataseca, cabiari, ponche lub culopando. W północnej Argentynie używana jest nazwa capibara lub capivara, w południowej Argentynie natomiast capiguara albo carpincho. Mieszkańcy Peru nazywają tego ogromnego gryzonia ronsoco lub samanai, w Panamie używa się nazwy poncho. Lokalne nazwy zwierzęcia w Wenezueli to capigua, capiba, chindo i kiato. W Surinamie kapibara nazywana jest kapoewa lub cabiai, tę nazwę spotyka się również w Gujanie Francuskiej. Wszystkie te nazwy są do siebie mniej lub bardziej podobne i na tym tle zdecydowanie wyróżnia się nazwa łacińska. Gdy Karol Linneusz po raz pierwszy opisał kapibarę wielką, nazwał ją Sus hydrochaeris, błędnie zaliczając ją do rodzaju Sus, czyli parzystokopytnych z rodziny świniowatych. Epitet gatunkowy "hydrochaeris" miał wskazywać na wodne środowisko życia (z greckiego ydor = woda), ale także odwoływać się do rodziny świniowatych (choiros = świnia). Choć pomyłka z pierwotną klasyfikacją Linneusza została wyjaśniona, obecnie obowiązująca łacińska nazwa kapibary wielkiej brzmi Hydrochoerus hydrochaeris i skutkuje do dziś funkcjonującymi nazwami narodowymi: angielską water pig, holenderską Waterzwijn czy spotykaną w Gujanie Francuskiej cochon d’eau – czyli świnia wodna.
Kapibary w Zoo Wrocław Fot. Tomasz Pietrzyk / Agencja Wyborcza.pl
