Gdy ktoś po raz pierwszy pisze na klawiaturze, często robi to powoli, jednym palcem. I nie jest to jego wina. Układ klawiszy, zaczynający się od QWERTY, jest zupełnie nieintuicyjny i trzeba się go nauczyć.
Najbardziej oczywista wydaje się klawiatura oparta na alfabecie. I rzeczywiście, pierwsze maszyny do pisania miały właśnie klawisze ułożone mniej więcej alfabetycznie. Dlaczego to się zmieniło? Przyczyn trzeba szukać w budowie maszyn do pisania.
Dziś młodzi ludzie nie tylko nigdy nie używali, ale często nawet nie widzieli maszyn do pisania. Przypomnijmy więc: naciśnięcie klawisza uruchamiało w nich dźwignię, która odciskała czcionkę na papierze. W układzie alfabetycznym często używane klawisze znajdowały się blisko siebie i przez to zacinały, szczególnie przy szybkim pisaniu - opisuje BBC.
Według jednej z teorii, konstruktorzy maszyn celowo przestawili klawisze tak, by pisanie było trudniejsze, a więc i wolniejsze. Inna wersja zakłada, że klawisze ustawiono tak, by często używane pary liter nie znajdowały się obok siebie - umiejscowienie jednej obok drugiej powodowało zacinanie.
Jednak przy tym założeniu QWERTY wcale nie jest idealny. Tę teorię starali się obalić japońscy naukowcy. Ich zdaniem prawdziwa przyczyną jest to, że pierwszych maszyn używali telegrafiści, przepisujący słowa nadane kodem Morse'a i układ QWERTY był do tego najwygodniejszy.
Dlaczego nadal używanym układu sprzed 150 lat?
No dobra, ale w takim razie dlaczego ten sam układ stosujemy nadal w klawiaturach komputerów, a nawet w samrtfonach? Otóż na przestrzeni lat próbowano go zmienić, jednak klawiatura QWERTY (i jej odmiany) do tego czasu były już standardem.
W latach 30. Amerykanin August Dvorak opatentował klawiaturę, która teoretycznie powinna ułatwić i przyspieszyć pisanie. Jej założeniem było m.in. umieszczenie najrzadziej używanych (w języku angielskim) liter na dole.
Klawiatura Dvoraka Soulkeeper / Domena publiczna
Jednak ta klawiatura zwyczajnie się nie przyjęła - osoby przyzwyczajone do QWERTY nie chciały uczyć się nowego układu. Ponadto późniejsze badania udowodniły, że klawiatura Dvoraka właściwie nie jest bardziej efektywna. Dziś jest używana bardzo rzadko.
Z czasem powstało wiele innych alternatywnych układów, jednak żaden nie zdobył popularności. Warto zauważyć, że klawiatura QWERTY ma kilka odmian w różnych krajach, np. AZERTY w francuskojęzycznych i QWERTZ w niemieckojęzycznych.
